Hugo Del Carril filmou Alén do esquecemento (1956) para Arxentina Sono Film, un estudo onde non lle gustaba traballar, e presúmese que accedeu a facelo presionado polas débedas que lle deixara o seu filme previo, A Quintrala. A rodaxe foi interrompida por razóns de forza maior: logo do golpe militar de setembro de 1955, unha “comisión investigadora” inventou cargos contra el e meteuno preso no cárcere da avenida As Heras. O seu persoal xesto de resistencia foi entoar desde a cela, todas as mañás do seu cativerio e acompañado polos outros presos do edificio, as estrofas da marcha peronista, que fora prohibida pola flamante ditadura. Logo de pasar un mes e medio no cárcere deixárono en liberdade condicionada e o sobresemento definitivo non chegou ata maio de 1956, un mes antes da estrea do filme. Fixeron falta varios anos para que esta adaptación da obra Bruxas, a morta (1892), do escritor belga Georges Rodenbach, fose recoñecida como unha obra maior, chea de tráxica suxestión. Xunto coa Quintrala, supuxo a culminación de Del Carril como realizador e ratificou o seu gusto polo romanticismo.
(…) tanto A Quintrala como a súa película seguinte, Alén do esquecemento (1956), xeraron rexeitamento entre os críticos especializados. Esta falta de aceptación debe entenderse no marco do profundo rexeitamento dos sectores renovadores ao melodrama como xénero. Para os cineastas e críticos que querían transformar o cinema arxentino, as convencións dos xéneros do período clásico-industrial eran obstáculos para o desenvolvemento de obras verdadeiramente autorais (Aprea, 2003). Os críticos esperaban unha certa dirección para o cinema arxentino e todo o que non fora nese sentido era lido como un retroceso.
A importancia de que as películas brindasen unha mirada crítica sobre a realidade reaparecía noutra nota de Cinecrítica na que Alberto Ciria e Jorge M. López analizaban as correntes ideolóxicas do cinema arxentino entre 1955 e 1961. (…) Aínda así, o apartado titulado “A contradición de Hugo del Carril” sinalaba que as súas obras “máis valiosas” eran as que proviñan de novelas de escritores de esquerda, como Alfredo Varela e Juan José Manauta, e daban unha “versión máis fidedigna do país”. Os autores cualificaban como un “erro” —que atribuían á influencia de Eduardo Borrás— a decisión de filmar películas que non respondían ao modelo de cinema social que a eles lles interesaba, como Alén do esquecemento, Unha cita coa vida (1958) ou Culpable (1960). Consideraban que estas películas se afastaban desa sensibilidade e intuición tan particular que lle permitía a Del Carril chegar a un público amplo e interesalo nos problemas reais.
[Tirado de “Más allá de la estrella. Nuevas miradas sobre Hugo del Carril”, editado por Florencia Calzón Flores e Daniela Kozak. Ciudad Autónoma de Buenos Aires: Autoría, 2021, pp. 165-167; pp. 226-240]
Mércores 15 de febreiro ás 21:30 no Pichel
Alén do esquecemento
(Más allá del olvido, Hugo del Carril, Arxentina, 1956, 93′, VO)
Cineclube de Compostela 